TÌM HIỂU CÔNG DỤNG CỦA LÁ KHÔI

Giới thiệu:

Tên gọi: Lá khôi còn có tên gọi khác là cây độc lực, đơn tướng quân, cây cơm nguội rừng, cây khôi nhung, cây khôi tía
Tên khoa học: Ardisia sylvestris Pitard
Họ: Thuộc họ Đơn nem – Myrsinaceae
Bộ phận dùng: Bộ phận dùng Lá, có thể dùng tươi, hoặc phơi sấy khô

Mô tả, phân bố, thu hái – bào chế:

Mô tả cây:

Cây khôi thuộc loài thực vật nhỏ cao khoảng 1,5 – 2m, thân cây rỗng, có màu xanh, mọc thẳng đứng, bên trong rỗng xốp, thân không phân nhánh hoặc phân nhánh ít. Cây khôi là loại cây ưa bóng râm hoặc dưới tán cây khác
Lá mọc so le xen kẽ, tập trung về phía ngọn có lá lớn, phiến lá có màu xanh lục, tía, nguyên không chia thùy, mép lá nguyên có răng cưa nhỏ, mặt lá có gân nổi rõ.
Cây khôi thường được chia làm hai loại: Khôi trắng và khôi tía:
- Khôi trắng: hai mặt màu xanh, không có lông mịn
- Khôi tía: mặt trên màu xanh, dưới màu tím có lông nhỏ mịn
Hoa rất nhỏ thường mọc thành chùm, đường kính 2-3 mm, màu trắng hơi hồng tím. Qủa mọng khi chín có màu đỏ.

Phân bố:

Cây thường mọc ở nơi bóng mát, ẩm ướt, mọc hoang tại những khu rừng rậm, ven rừng nguyên sinh, rải rác tại nhiều tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Ninh Bình, Hà Tây, vào tới Quảng Nam, Đà Nẵng ….

Thu hái – Bào chế:

Cây có thể thu hái quanh năm, tốt nhất vào mùa hạ. Thường hái lá và ngọn, rửa sạch, sau đó phơi nắng cho tái, rồi phơi vả ủ trong râm. Ngoài ra có thể sao lên để dùng.

Dược lý theo Y học hiện đại:

Thành phần hóa học:

Chưa được nghiên cứu nhiều. Một số nghiên cứu ban đầu cho thấy có ít Tanin và Glycosid.

Tác động dược lý.

Nghiên cứu cho thấy lá khôi có thể làm giảm nồng độ acid trong dạ dày của khỉ, và có thể giảm nhu động ruột của thỏ.
Theo y học hiện đại, những nghiên cứu cho thấy chính Tanin và Glycosid có tác dụng chống viêm, làm lành các vết loét trong dạ dày, đồng thời hạn chế tình trạng tăng tiết acid trong dạ dày. Do đó, chúng giúp cải thiện tình trạng bệnh.
Nước ép lá Khôi còn giúp tiêu diệt vi khuẩn HP gây phá hủy niêm mạc dạ dày.
Các kết quả nghiên cứu lâm sàng cho thấy, có khoảng 80% bệnh nhân sử dụng nước uống lá Khôi có thể kiểm soát được những triệu chứng ợ hơi, buồn nôn, chướng bụng, tức ngực… do bệnh dạ dày gây ra. Sau khi áp dụng trong khoảng 1 tháng, bệnh nhân sẽ giảm nhanh các biểu hiện của bệnh dạ dày và hạn chế được tình trạng trào ngược acid lên thực quản.

Vị thuốc trong Đông y:

Tính vị - Quy kinh:

Vị chua, tính hàn.
Quy kinh Tỳ Vị.

Công năng – Chủ trị:

Sơ Can, điều khí.
Chữa đau dạ dày, lá khôi còn có thể dùng nấu nước tắm chữa mề đay, mụn nhọt.
Ngoài ra, một số nghiên cứu chỉ ra rằng lá khôi còn được dùng để giảm các triệu chứng trong bệnh viêm như:
- Viêm họng;
- Thấp khớp;

Liều dùng – Kiêng kỵ:

Liều dùng; 40-80 g sắc chung với các vị thuốc khác.
Liều dưới 100g / ngày cho hiệu quả tốt bệnh nhân giảm đau, ăn uống được, ngủ ngon.
Liều trên 250g/ ngày có thể làm bệnh nhân mệt mỏi, uể oải, da tái nhợt.
Do vậy khi sử dụng cần cân nhắc đúng liều lượng, không dùng quá liều gây nên tác dụng không mong muốn.

Một số bài thuốc có chứa lá khôi:

Bài thuốc trị bệnh đau dạ dày, đau cả khi đói hoặc no

Chuẩn bị: Thảo quyết minh, mẫu lệ mỗi vị 20g, ô tặc cốt 15g, lá khôi tía 25g.

Thực hiện: Đem các vị sao vàng hạ thổ, sau đó tán thành bột mịn. Mỗi lần dùng 1 thìa cà phê, ngày dùng từ 3 – 4 lần.

Bài thuốc chữa đau dạ dày có thể trạng sút kém, mệt mỏi, đau vùng thượng vị lan ra hai bên sườn

Chuẩn bị: Cam thảo 10g, lá khổ sâm 12g, lá bồ công anh 40g và lá khôi 80g.

Thực hiện: Đem nguyên liệu thái nhỏ, phơi cho khô rồi sắc với 400ml nước đến khi còn 100ml thì chia thành 2 lần uống, nên dùng khi bụng đói.

Trong Y học hiện đại:

Dung dịch dạ dày VitraGas được bào chế từ các loại thảo dược thiên nhiên, có công dụng chính là: Sơ can kiện tỳ, Hoà vị chỉ thống.
Dung Dịch Dạ Dày VitraGas là sản phẩm Đông y giúp hỗ trợ sức khỏe được Vitramec bào chế từ các loại thảo dược thiên nhiên. Với các thành phần chính: Dạ cẩm, Lá khôi tía, Ô tặc cốt, Chè dây, Sài hồ, Bạch thược, Chỉ xác,…mang đến công dụng chính là sơ can kiện tỳ, hoà vị chỉ thống. Ngoài ra VitraGas còn:
- Giải quyết NHANH cơn đau dạ dày
- Hỗ trợ HỆ NIÊM MẠC DẠ DÀY
- Giúp giảm NGUY CƠ VIÊM LOÉT DẠ DÀY VÀ TÁ TRÀNG.